Jest to dość często spotykane złamanie nasady dalszej kości promieniowej. Złamanie typu Collesa powstaje ono w mechanizmie upadku na wyprostowaną kończynę z wyprostowanym nadgarstkiem. Złamanie zlokalizowane jest około 2-3 centymetrów powyżej dalszego końca kości promieniowej i jest zwykle przemieszczone w kierunku grzbietowym i dopromieniowym. Daje to charakterystyczne bagnetowate ustawienie ręki. Złamanie Collesa częściej dotyka kobiety. Złamanie to jest też jednym ze złamań osteoporotycznych. U młodszych wymaga ono urazu większej energii i wówczas często obejmuje obszar stawowy. Złamanie Collesa dzieli się na stabilne i niestabilne, ze względu na odłamy, które mogą ulec przemieszczeniu.
Diagnozę można postawić w oparciu o wywiad z pacjentem i badanie fizykalne. U osób z podejrzeniem poważniejszego urazu (z przemieszczeniem) konieczne jest wykonanie zdjęcia RTG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.
Objawy
- ból nasilający się przy próbie wyprostowania ręki lub chwytania,
- obrzęk oraz krwiak w miejscu złamania,
- ręka wygięta w przypominający bagnet sposób.
Dość często dochodzi do powikłań złamania Collesa, do których należą:
- neuropatie nerwu pośrodkowego, łokciowego, promieniowego,
- choroba zwyrodnieniowa stawu promieniowo-nadgarstkowego, promieniowo-łokciowego dalszego,
- zaburzenia liniowego ustawienia kości,
- zaburzenia zrostu,
- uszkodzenia ścięgien mięśni,
- przykurcz Volkmanna,
- sztywność palców,
- zespół ramię-ręka.
Leczenie
Leczenie zachowawcze stosuje się przy złamaniu stabilnym. Wykonuje się redukcję zamkniętą odłamów i unieruchomienie przez okres 6-8 tygodni. Leczenie operacyjne wymagane jest przy złamaniach niestabilnych, wieloodłamowych, przemieszczonych, stawowych. Zabieg wykonuje się zwykle po zmniejszeniu się obrzęku. Przy zespoleniu wykorzystuje się druty przezskórne, stabilizację zewnętrzna, otwartą redukcja ze stabilizacją wewnętrzną i płytą dłoniową lub grzbietową.
Rehabilitacja zarówno po unieruchomieniu jak i po zabiegu obejmuje okres niepełnego zrostu, w czasie którego stosuje się zabiegi zmniejszające ból i obrzęk (krioterapia) oraz aktywujące sąsiadujące stawy i mięśnie. Stopniowo działania fizjoterapeuty mają na celu odzyskiwanie ruchomości i wzmocnienie osłabionych grup mięśniowych. Końcowa faza to ćwiczenia czucia głębokiego oraz zręczności. Proces rekonwalescencji trwa zwykle od sześciu do dwunastu miesięcy.
