Pojawienie się zespołu trzaskającej łopatki najczęściej związane jest z zaburzeniem biomechaniki jej ruchu. Ma to miejsce przy aktywnościach z gwałtownym ruchem i dużą amplitudą ruchu łopatki (rzuty). Patologia ta powstaje również u tynkarzy czy malarzy, gdzie powtarzalność czynności doprowadza do podrażnień. W zespole trzaskającej łopatki dolegliwości mogą pochodzić z zaburzenia na trzech poziomach: kaletki, mięśni, kości.

 

Przeciążenie doprowadza to do przerostu kaletki, co upośledza jej funkcję. Otaczające ją tkanki bliznowacieją. To prowadzi do konfliktu podczas ruchu i dalszych zapaleń. W efekcie dochodzi do zwłóknienia kaletki i trzasków z bólem podczas ruchu.

Do przyczyn mięśniowych zalicza się zwłóknienia mięśniowe czy zmiany na poziomie przyczepów. Zaniki mięśniowe też mogą przyczynić się do powstawania SSS. W okolicy brzegu przyśrodkowego łopatki warstwa mięśniowa oddzielająca kość od kości jest najcieńsza i nawet niewielka zmiana objętości brzuśca może przyczynić się do powstania tarcia. Nadmierna ruchomość, brak kontroli ruchu w maksymalnym uniesieniu kończyny i cofnięciu łopatki nasila kompresję okolicy kąta dolnego łopatki co też może dać po pewnym czasie objawy.

Ostatnią grupą przyczyniającą się do powstawania zespołu trzaskającej łopatki są elementy kostne. Może to być np. haczykowate zakrzywienie czy zgrubiałe kąty łopatki. Z drugiej strony wykrycie takich cech nie musi oznaczać obecności jakichkolwiek objawów.

Istnieją również rzadziej spotykane patologie kostne wywołujące SSS typu mięsaki czy włókniaki.

 

Objawy

jest dolegliwością objawiającą się chrobotaniem, trzaskiem lub przeskakiwaniem w okolicy łopatkowej, któremu towarzyszy ból. Często ze względu na promieniowanie objawów bólowych mylony jest z patologią barku lub odcinka szyjnego kręgosłupa. Dolegliwości zgłaszane są najczęściej przy wykonywaniu czynności ponad głową, ale w ostrzejszych stanach ból może pojawiać się okresowo w niższych pozycjach, jak również sporadycznie w spoczynku. Objaw trzaskania nie musi być związany odczuwaniem bólu. Jeśli jednak obydwa symptomy są obecne dochodzi do znacznego ograniczenia czynności kończyny górnej.

• trzaskanie, trzeszczenia, chrobotanie i ból głównie podczas aktywności powyżej głowy (incydenty przeciążenia w tych pozycjach)
• odgłos nasilony przy zwiększonej kompresji danej okolicy (nie zawsze),
• dolegliwości bólowe mogą promieniować w górę i w dół, co ogranicza ruch,
• obserwowane są zaburzenia posturalne typu zwiększenie kifozy piersiowej, czy skolioza.

 

Leczenie

Leczenie zachowawcze może trwać od 6 do 12 miesięcy i obejmuje:

• terapię manualną,
• fizjoterapię czynnościową,
• fizykoterapię,
• farmakoterapię,
• ostrzykiwanie kortykosteroidowe,
• wprowadzenie okresu odciążenia,
• trening wytrzymałościowy mięśni obręczy barkowej, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji mięśnia zębatego przedniego.

 

Kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi efektu przez 12 miesięcy wskazana jest operacja. Zabieg można wykonać otwarty lub artroskopowy. Czas rehabilitacji jest zależny od techniki operacyjnej i od rozległości interwencji. Po artroskopii powrót pełnej funkcji kończyny górnej powinien nastąpić po 2-4 tygodniach. Aktywność sportowa może zostać podjęta po 2-3 miesiącach. Przy zabiegu otwartym rekonwalescencja się wydłuża (3-4 miesiące fizjoterapii).