Prawidłowy zakres zgięcia i wyprostu tego stawu to około 145 stopni z pozycji pełnego wyprostu. Czasem w wyniku patologii może dojść do znacznego ograniczenia ruchowego. Duże zaburzenia ruchu w tym stawie są trudne do leczenia zarówno zachowawczo, jak i operacyjnie. Jeśli ograniczenia przekroczą wartości 30 stopni dla wyprostu i 120 dla zgięcia, upośledzenie funkcji jest znaczne. Ten stan określa się jako sztywność łokcia. Przyczyny przypadłości dzieli się na urazowe i nieurazowe.

 

W grupie nieurazowej można wyszczególnić: czynniki pooperacyjne, choroby reumatoidalne, pierwotną chorobę zwyrodnieniową, choroby wrodzone, infekcyjne zapalenie stawów, wrodzone przemieszczenie głowy kości promieniowej.

Do grupy urazowej zalicza się: złamania stawowe, uszkodzenia chrzęstnokostne, wolne ciała, wtórne zwyrodnienia.

Czynniki powodujące sztywność łokcia można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne. Wyszczególniono następujące zjawiska wewnętrzne wpływające na zmniejszenie zakresu ruchu:

• zapalenie pourazowe stawu,
• zrost powierzchni stawowych,
• krwawienie dostawowe,
• obrzęk,
• tworzenie tkanki ziarninowej.

 

W grupie czynników zewnętrznych wyróżnia się:

• obkurczenie torebki, więzadeł,
• przykurcz ścięgnisto-mięśniowy,
• zwapnienia heterotropowe,
• urazy głowy,
• oparzenia,
• fibrodysplazję kostniejącą,
• czynniki jatrogenne.

 

Zjawiska w grupie czynników zewnętrznych mogą również prowadzić do rozwinięcia się choroby zwyrodnieniowej i w konsekwencji znacznego upośledzenia funkcji stawu.

 

Leczenie

Zaburzenia ruchomości w przypadkach urazowych czy pooperacyjnych rozwijają się szybko i tu niezbędna jest wczesna profilaktyka i utrzymanie optymalnego zakresu ruchu od samego początku. Zabiegi powinno się przeprowadzać z dużą uwagą, każdorazowo oceniając reakcję zarówno układu tkanek miękkich, jak i układu autonomicznego. Po ustąpieniu fazy ostrej można stosować terapię manualną, którą prowadzi się przez minimum 6 miesięcy. Jeśli po tym czasie nie następuje poprawa, należy rozważyć zabieg chirurgiczny. Aktualnie zdecydowanie częściej wykonuje się artroskopię, po której istnieje możliwość wcześniejszego uruchomienia funkcji kończyny górnej. Operacja jest jednak ostatecznością i nie zawsze udaje się chirurgicznie przywrócić pełny zakres ruchomości.