Jest to stan określający nadmierne przesunięcie rzepki w stronę boczną, do którego dochodzi podczas ruchów kolana. Rzepka zamiast poruszać się po bloczku kości udowej podczas zgięć i wyprostów kolana przesuwa się do boku. Jest to bardzo częsta przypadłość osób, które zaczęły biegać lub uprawiają inną intensywną aktywność fizyczną.
Przeciążenie stawu rzepkowo-udowego jest jedną z przyczyn bocznego przyparcia rzepki. Doprowadza ono do utraty balansu mięśniowego. Osłabiona jest głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego uda i dochodzi do napięć struktur mięśniowych po zewnętrznej stronie uda. Inną przyczyną może być podłoże anatomiczne, związane z wrodzoną budową rzepki albo kłykcia kości udowej np. wysokie ustawienie rzepki. Boczne przyparcie rzepki może być też związane z nieprawidłowościami postawy i narządów ruchu np. koślawość kolan skutkuje niewłaściwym ustawieniem miednicy czy płaskostopiem.
Objawy
- widoczny nieprawidłowy ruch rzepki,
- ból lub sztywność w przednio-bocznej części kolana,
- dolegliwości bólowe związane z długim siedzeniem, a także podczas klękania, biegania, chodzenia po schodach i kucania,
- nieleczone boczne przyparcie rzepki może prowadzić do chondromalacji rzepki (uszkodzeń chrząstki stawu rzepkowo-udowego),
- zwiększa się również ryzyko zwichnięcia rzepki.
Leczenie
We wczesnym stadium leczenie zachowawcze polega na przywróceniu balansu mięśniowego wpływającego na ustawienie rzepki. Korzystamy z:
- technik manualnych,
- indywidualnie dobranych ćwiczeń przywracających prawidłową ruchomość rzepki,
- ćwiczeń wzmacniających głowę przyśrodkową mięśnia czworogłowego uda (aktywowanie innych mięśni nogi wpływa na powrót ruchu rzepki na właściwy tor),
- fizykoterapii o działaniu przeciwobrzękowym i przeciwzapalnym (laser wysokoenergetyczny).
Taka rehabilitacja kolana zajmuje zazwyczaj od kilku tygodni do kilku miesięcy, ale jeśli wszelkie nieinwazyjne metody rehabilitacji kolana zawiodą z powodu zaawansowanego stadium dolegliwości pozostaje leczenie operacyjne.