Gęsia stopka jest nazwą dla połączenia mięśnia krawieckiego, smukłego i półścięgnistego. Jest to ich wspólny końcowy przyczep, łączący się z powięzią goleni i tworzący łącznotkankową, ścięgnistą płytkę. Kształtem przypomina błonę między palcami gęsi. Mięśnie gęsiej stopki spełniają rolę zginaczy stawu kolanowego i rotatorów wewnętrznych goleni. Są dynamicznymi stabilizatorami przyśrodkowego przedziału kolana.
Przyczyny występowania zapalenia mięśni gęsiej stopki to na ogół przeciążenia i przetrenowanie, co często ma miejsce u sportowców np. u biegaczy długodystansowych. Czynniki zwiększające ryzyko przeciążenia to:
- choroby takie jak otyłość, cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów,
- nadmierna pronacja stopy,
- koślawość stawów kolanowych,
- dysfunkcje stawu kolanowego jak niestabilność, zmniejszona siła mięśni i ograniczone zakresy ruchów,
- wcześniejsze urazy,
- schorzenia stawu kolanowego (problemy z więzadłami, łąkotką przyśrodkową, zapalenie stawu rzepkowo-udowego),
- choroba Osgooda-Schlattera.
Objawy
- ból poniżej stawu kolanowego po jego stronie przyśrodkowej,
- nasilenie dolegliwości podczas rozciągania i kurczenia mięśni kulszowo-goleniowych oraz w trakcie aktywności fizycznej,
- dyskomfort przy wstawaniu z siedzącej pozycji, schodzenia czy wchodzenia po schodach, w nocy i w godzinach porannych,
- wzmożone napięcie mięśni budujących gęsią stopę,
- miejscowy obrzęk,
- utrudnienie wykonywania aktywności fizycznej.
Leczenie
Leczenie zachowawcze w pierwszej fazie polega na zmniejszeniu dolegliwości bólowych spowodowanych wystąpieniem stanu zapalnego (leki przeciwbólowe, przeciwzapalne). W pierwszym tygodniu dolegliwości zaleca się stosowanie zimnych kompresów oraz ograniczenie aktywności fizycznej. Warto postawić na różnego rodzaju techniki manualne mające na celu zmniejszenie napięcia, poprawę ślizgu tkankowego oraz przyspieszenie gojenia. Masaż sportowy i kinesiotaping także może pomóc. Na późniejszym etapie leczenia należy ocenić uwarunkowania biomechaniczne, które mogą mieć wpływ na podrażnienie gęsiej stopki np. wprowadza się trening stabilizacyjny kontroli kolan (przy nadmiernej ich rotacji do wewnątrz). W przypadku sportowców należy ocenić technikę stosowaną w danej dyscyplinie. Jeżeli dolegliwości trwają dłużej niż trzy miesiące stosuje się iniekcje farmakologiczne.